Giao tiếp thông minh: Tránh hỏi ‘どうだった？’ và cách đặt câu hỏi đúng cách
Sau kỳ nghỉ dài, khi trò chuyện với đồng nghiệp hoặc bạn bè, chúng ta thường nghe thấy câu hỏi quen thuộc: ‘Kỳ nghỉ Obon của bạn thế nào?’
Thoạt nhìn, câu hỏi này có vẻ tự nhiên và thể hiện sự quan tâm. Tuy nhiên, thực tế, đây lại là một ví dụ điển hình của ‘câu hỏi gây khó xử’, khiến người nghe khó trả lời. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu lý do vì sao ‘どうだった？’ không phù hợp và cách đặt câu hỏi khéo léo hơn để cuộc trò chuyện trở nên tự nhiên và thoải mái.
‘Tại sao?’ và ‘Vì sao?’ – Khi nào nên cẩn thận với các câu hỏi này
Những câu hỏi như ‘Tại sao?’ hay ‘Vì sao?’ ban đầu có vẻ hợp lý và logic. Tuy nhiên, thực tế chúng có thể khiến người nghe cảm thấy bị chất vấn, dễ dẫn đến hiểu lầm và làm cuộc trò chuyện trở nên gượng gạo.
Đây là ‘câu hỏi tệ nhất’, vì nó có thể làm gián đoạn dòng chảy tự nhiên của cuộc trò chuyện.
Câu hỏi NG thường gặp: “Kỳ nghỉ Obon của bạn thế nào?”
Sau kỳ nghỉ Obon, bạn có từng hỏi đồng nghiệp hoặc cấp dưới câu này chưa?
“Kỳ nghỉ Obon của bạn thế nào?”
Nghe thì có vẻ quan tâm và thân thiện, nhưng thực tế đây lại là một câu hỏi khiến người trả lời cảm thấy áp lực.
Tại sao “どうだった？” lại không phù hợp?
1. Gây áp lực khi trả lời
Ví dụ, khi cấp trên hỏi: “Kỳ nghỉ Obon vừa rồi thế nào?”, người nghe thường sẽ phải suy nghĩ trong giây lát.
- Có nên kể chuyện về việc về quê?
- Hay nên nói về chuyến du lịch?
- Hoặc chỉ đơn giản trả lời “Không có gì đặc biệt”?
Việc phải cân nhắc như vậy vô hình chung tạo ra áp lực: ‘Mình nên trả lời thế nào?’.
2. Quá mơ hồ, khiến cuộc trò chuyện không mở rộng
Câu hỏi ‘どうだった？’ quá chung chung, nên câu trả lời thường cũng mơ hồ, như ‘Cũng bình thường thôi’ hay ‘Không có gì đặc biệt’. Kết quả là cuộc trò chuyện dễ kết thúc ngay tại đó.
Cách đặt câu hỏi thông minh: “Câu hỏi sự thật”
Vậy đâu là cách hay hơn? Câu trả lời là “Câu hỏi sự thật”.
Đây là loại câu hỏi tập trung vào ‘Khi nào’, ‘Ở đâu’, ‘Ai’… trong 5W1H, nhưng không bao gồm ‘Tại sao’ và ‘Như thế nào’. Loại câu hỏi này giúp người đối diện dễ trả lời chi tiết, từ đó cuộc trò chuyện tự nhiên được mở rộng.
Ví dụ cụ thể
- “Trong kỳ nghỉ Obon, bạn đã đi đâu chưa?” (Where)
- “Bạn đi chơi vào khoảng thời gian nào trong kỳ nghỉ?” (When)
Những cách hỏi này giúp người đối diện dễ dàng trả lời và mở ra nhiều chủ đề tiếp theo để trò chuyện.
Tóm lại
- Câu hỏi mơ hồ như “どうだった？” dễ tạo áp lực và làm cuộc trò chuyện bị gián đoạn.
- Thay vào đó, hãy sử dụng các câu hỏi sự thật như “Khi nào”, “Ở đâu”, “Ai”.
- Những câu hỏi cụ thể sẽ giúp người đối diện dễ trả lời và làm cho cuộc trò chuyện tự nhiên mở rộng.
Hãy thử áp dụng ‘kỹ thuật đặt câu hỏi’ này sau kỳ nghỉ Obon, Tết Nguyên Đán hoặc bất kỳ kỳ nghỉ dài nào. Chỉ với một chút khéo léo, bạn sẽ thấy cuộc trò chuyện trở nên sôi nổi hơn và các mối quan hệ được cải thiện rõ rệt.
「どうだった？」がダメな理由｜相手に負担をかけない質問の仕方
長いお休みが終わったあと、職場や友人との会話でよく出てくるフレーズがあります。それは、「お盆休みはどうだった？」という質問です。
一見すると自然で気遣いのある会話に見えますが、実はこれは相手にとって答えにくい“NG質問”の代表例。この記事では、なぜ「どうだった？」が良くないのか、そして会話が広がる上手な質問の仕方（質問術）を紹介します。
「なぜ？」「どうして？」は要注意
「なぜ？」「どうして？」という質問は、一見すると論理的で良い問いかけに思えます。しかし実際には、相手を追い詰めたり、誤解を招いたりして会話がかみ合わなくなる危険があります。
これを「最悪の質問」と呼んでおり、会話のキャッチボールを止めてしまう原因になるのです。
よくあるNG質問：「お盆休みはどうだった？」
お盆休み明け、職場で同僚や部下にこう聞いたことはありませんか？
「お盆休みはどうだった？」
一見すると優しい気遣いですが、実はこの聞き方は相手に負担を与えるNG質問です。
「どうだった？」がダメな理由
1. 相手に答えの負担をかける
たとえば上司に「お盆休み、どうだった？」と聞かれた場合、相手は一瞬考え込んでしまいます。
- 帰省の話をする？
- 旅行のことを話す？
- 「特に何もしていません」と答える？
答え方を迷わせることで、「何を話せばいいか」を考えさせる負担を与えてしまうのです。
2. 曖昧すぎて会話が広がらない
「どうだった？」という質問は漠然としているため、返答も「まあまあでした」「特に変わりません」など曖昧になりがち。結果として、会話がそこで終わってしまうケースが多いのです。
会話が広がる！頭のいい人の「事実質問」
では、どうすればよいのでしょうか？おすすめは「事実質問」です。
これは「いつ」「どこ」「だれ」など、5W1Hの中でWhyとHowを除いた質問方法。相手が具体的に答えやすいため、自然と会話が広がります。
具体例
- 「お盆休みは、どこかに行ったの？」（Where）
- 「休みのいつごろに出かけたの？」（When）
こうした聞き方なら、相手はすぐに答えられ、その後の話題にもつながります。
まとめ
- 「どうだった？」という曖昧な質問は、相手に負担を与え、会話が止まってしまう
- 代わりに「いつ」「どこ」「だれ」を使った事実質問をする
- 具体的な質問は、相手が答えやすく、自然に会話が広がる
お盆休みや年末年始、長期休暇の後に使える質問術としてぜひ実践してみてください。ちょっとした工夫で、会話が弾み、人間関係もぐっと良くなりますよ。
| Từ vựng / Ngữ pháp | Ý nghĩa |
|---|---|
| 終わる | Kết thúc, hoàn thành |
| 職場 | Nơi làm việc |
| 友人 | Bạn bè |
| 会話 | Hội thoại |
| 出てくる | Xuất hiện, được đưa ra |
| 質問 | Câu hỏi |
| 一見 | Thoạt nhìn, thoạt qua |
| 自然 | Tự nhiên |
| 気遣い | Sự quan tâm, chu đáo |
| 見える | Trông có vẻ, dường như |
| 相手 | Đối phương, người đối diện |
| 答える | Trả lời |
| 代表例 | Ví dụ tiêu biểu |
| 広がる | Lan rộng, mở rộng |
| 上手 | Giỏi, khéo léo |
| 質問術 | Nghệ thuật đặt câu hỏi |
| 紹介する | Giới thiệu |
| 要注意 | Phải chú ý, cần cẩn trọng |
| 論理的 | Có tính logic, hợp lý |
| 思える | Có vẻ, dường như nghĩ rằng |
| 実際 | Thực tế |
| 追い詰める | Dồn vào chân tường, dồn ép |
| 誤解 | Hiểu lầm |
| 招く | Gây ra, mang đến |
| 話しが噛み合わない | Cuộc trò chuyện không ăn khớp, không hiểu ý nhau |
| 危険 | Nguy hiểm |
| 最悪 | Tồi tệ nhất |
| 呼ぶ | Gọi là |
| 止めてしまう | Làm ngừng lại, làm dừng lại |
| 原因 | Nguyên nhân |
| 同僚 | Đồng nghiệp |
| 部下 | Cấp dưới |
| 聞く | Hỏi, nghe |
| 優しい | Dịu dàng, hiền lành, tử tế |
| 聞き方 | Cách hỏi |
| 負担 | Gánh nặng, áp lực |
| 与える | Trao, đưa, gây ra |
| 上司 | Cấp trên, sếp |
| 場合 | Trường hợp |
| 一瞬 | Một khoảnh khắc, một thoáng |
| 考え込む | Suy nghĩ sâu xa, đăm chiêu |
| 帰省 | Về quê |
| 旅行 | Du lịch |
| 話す | Nói chuyện, kể chuyện |
| 特に | Đặc biệt |
| 迷わせる | Làm cho băn khoăn, làm cho phân vân |
| 曖昧 | Mơ hồ, không rõ ràng |
| 漠然 | Mơ hồ, trừu tượng |
| 返答 | Sự trả lời, câu trả lời |
| 結果として | Kết quả là |
| 終わる | Kết thúc |
| 多い | Nhiều |
| 頭のいい人 | Người thông minh |
| 事実質問 | Câu hỏi thực tế |
| おすすめ | Lời khuyên, sự gợi ý |
| 除く | Loại bỏ, loại trừ |
| 質問方法 | Phương pháp hỏi |
| 具体的 | Cụ thể |
| 行く | Đi |
| 出かける | Ra ngoài |
| 話題 | Chủ đề, đề tài |
| 繋がる | Kết nối, liên quan |
| 代わりに | Thay vào đó, thay thế |
| 年末年始 | Cuối năm và đầu năm mới |
| 長期休暇 | Kỳ nghỉ dài ngày |
| 実践する | Thực hành |
| 工夫 | Sự khéo léo, bí quyết |
| 弾む | Sôi nổi, hào hứng |
| 人間関係 | Quan hệ con người |
| ぐっと | Đột ngột, đáng kể |
| 良くなる | Trở nên tốt hơn |
