Trợ cấp hay giảm thuế không thể ngăn vật giá tăng cao – Nguyên nhân và giải pháp

Trong cuộc bầu cử Thượng viện năm 2025, đảng cầm quyền đề xuất trợ cấp tiền mặt đồng đều, trong khi phe đối lập chủ trương giảm thuế tiêu dùng.

Tuy nhiên, cả hai chính sách này đều không có hiệu quả lớn trong việc ngăn chặn giá cả tăng cao. Chúng chỉ hỗ trợ sau khi giá đã tăng, chứ không giải quyết nguyên nhân gốc rễ.

Nếu cứ tiếp tục như vậy, năm sau và năm sau nữa, chúng ta sẽ lại cần “trợ cấp tiền mặt”.

Tại sao lạm phát không ngừng lại?

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI, không bao gồm thực phẩm tươi sống) trong tháng 5 năm 2025 đã tăng 3,7% so với cùng kỳ năm trước.

Cùng thời điểm đó, Mỹ tăng 2,4% và châu Âu tăng 1,9%. Có thể thấy giá cả tại Nhật Bản đang tăng mạnh hơn rất nhiều.

Hơn nữa, tiền lương không theo kịp tốc độ tăng giá. Thu nhập thực tế đã giảm liên tiếp trong 5 tháng, khiến cuộc sống ngày càng khó khăn hơn.

Lạm phát hiện tại là vấn đề trong nước

Trước đây, nguyên nhân là giá nguyên liệu nhập khẩu tăng và đồng yên yếu, nhưng hiện nay đã khác.

Gần đây, dù giá hàng nhập khẩu giảm, giá tiêu dùng vẫn tiếp tục tăng. Điều này cho thấy nguyên nhân chính là các yếu tố trong nước.

Những nguyên nhân cụ thể là gì?

• Giá gạo tăng mạnh (gấp đôi so với năm trước)
• Tiền lương tăng nhưng không đi kèm với năng suất lao động
• Doanh nghiệp chuyển phần tăng lương vào giá bán sản phẩm

Xu hướng này đang làm gia tăng khoảng cách giữa các doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhỏ.

Chúng ta nên làm gì?

Điều cần thiết hiện nay không phải là “trợ cấp khẩn cấp”, mà là các giải pháp cơ bản và lâu dài.

• Giám sát và minh bạch hóa việc tăng giá sản phẩm
• Đầu tư để nâng cao năng suất lao động
• Thúc đẩy chuyển đổi số cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (ví dụ như sử dụng AI tạo sinh)
• Xem xét lại chính sách nông nghiệp và năng lượng

Những biện pháp này cần thời gian, nhưng rất quan trọng trong dài hạn.

Tóm tắt

• “Trợ cấp” hay “giảm thuế” không thể ngăn chặn lạm phát
• Nguyên nhân chính của lạm phát ở Nhật hiện nay là yếu tố trong nước
• Giá gạo tăng và lương tăng là yếu tố đẩy giá cả lên cao
• Cần có các giải pháp mang tính cấu trúc
• Nâng cao năng suất và chuyển đổi số là yếu tố then chốt